Column

Facility Management, welk Ambacht of Innovatie…?

Over de Paleistuin, een bankje, het vak FM, hokjes, sleetsheid en de goede mooie dingen doen…
Profielfoto van Hans G.J. Topée
Hans G.J. Topée
28 april 2023 | 3 minuten lezen

Gisterenmorgen vroeg in de Paleistuin. Best fris. Een bankje, en dan even lekker zitten en voor je uit staren, met het werkpaleis achter je. Het is nog rustig. Een paar wandelaars, vooral met hond. En op dat bankje denk je na over werken en het mooie vak Facility Management. En dat op Koningsdag.

De laatste publicaties over Facility Management schieten voorbij en het gaat vooral over Regie, Innovatie, Dienstenleveranciers, Codes, Sociaal, Duurzaam, Inclusief, Partners, AI, Bio, Besturen, Markt, Onderzoek, Scenario’s, Waarde-gedreven, Hybride en…..’Niet lullen maar poetsen’.

Zuilen en Knipjes

Dat laatste spreekt me steeds meer aan. Zeker omdat ik de laatste tijd merk dat er binnen het vakgebied FM veel geroepen wordt, maar dat we weinig doen of zelfs geen stappen durven/kunnen zetten. Er moet veel met anderen (overstijgend) nagedacht worden, of we moeten/willen het delegeren of overlaten aan een andere afdeling.

Tegelijkertijd brengen we knipjes aan om taken te vereenvoudigen en gelijk te maken. Door dat silo-denken en taak-knippen worden functies uitgehold en vinden mensen kun werk minder leuk. Niet doen dus; zoek een andere aanpak. Een echte uitdaging…!

Keten en Afstand

De knipjes hebben ook effect op de vraag of we dingen wel zelf moesten doen en daarmee werd uitbesteden een element van de marktwerking, waardoor de keten steeds groter is geworden en de marges (€€€) ook. Meer functies zijn bezig met procedures en controles en meer regels ontstaan.

En ondertussen weten we amper nog wat zich op de werkvloer afspeelt en vragen ons dat ook niet meer af. Het mooie vak lijkt wat sleets en vaal te worden. Laten we vooral weer oprechte verbinding zoeken met de mensen die het werk doen.

Links/Rechts en Winst

Jaap Peters (was op 6 april bij event FMN) had het over het Romeinse Rijk en het ‘Rijnlands Denken’, en over zijn moeder die in een zorginstelling ligt, waar ze 25 mei weer uit moet, omdat dan het budget op is. Een voorbeeld van verzuild ofwel silo-denken in een grote keten die links niet weet wat rechts doet, terwijl al die stukjes wel moeten bijdragen (financieel). Veroorzaakt door de Angelsaksische denkwijzen, theorieën en modellen die we allemaal moesten kennen (als ‘de’ theorie), streeft de keten naar winstmaximalisatie. En die keten heeft geen gevoel en vergeet daarmee waar het echt om gaat.

Ommekeer

Nu in de al vaker genoemde fase van ‘ommekeer’ willen we integraal of opgave-gericht werken, en komt Rijnlands Organiseren aan de orde. Maar ja, dat is weer lastig want dat vraagt om doorbreking van muurtjes of schuttingen en dan moeten we ‘reorganiseren’, waardoor er stilstand en angst ontstaat? Niet dat het Romeinse Rijk of Rijnlands Denken zaligmakend zijn. Tenslotte is dat Romeinse Rijk ook ooit weer uit elkaar gevallen. Dus wat is goed of fout?

Hoe dan?

We moeten rekening houden met cultuur en DNA. Zaken die veelal lang bestaan en zich niet makkelijk laten ombuigen. Het oude Rijnland is overspoeld met Angelsaksisch denken, waardoor veelal geld en korte termijn de maatstaven werden. Professionals in veel branches vragen en verdienen weer echte aandacht, waarbij werknemers, klanten, leveranciers en de samenleving als geheel even belangrijk zijn, wellicht zelfs belangrijker dan de belangen van aandeelhouders.

De ‘betere’ organisaties van dit moment zijn de kleinere en/of de familiebedrijven, waar aandacht voor mens, ambacht, overzicht, solidariteit, kwaliteit en geluk de basis is. De vakdeskundige krijgt zeggenschap over de invulling van zijn werk en wordt daarnaast wel afgerekend op zijn prestaties. Managers worden ‘leiders’…

Niet makkelijk

Het is niet makkelijk, het vraagt om nieuw inzicht en sturing, waarbij we geen keizer of koning moeten willen zijn of spelen, maar waar we de goede dingen doen. Die dingen waar je verstand van hebt, en die gewone dingen gewoon goed doen. Wil je meer invloed op zaken hebben, dan moet je echt je kracht en je kennis gebruiken en tot oprechte daden komen en niet macht suggereren door dingen te roepen. Dan grijp je boven je eigen ambities en zal de val vervelend zijn….

Tenslotte gaat het over fundamentele morele waarden!