De noodzaak van veerkracht

Mensen hebben een diepgewortelde afkeer van onzekere situaties. Het afgelopen jaar heeft COVID-19 een grote invloed op ons maatschappelijk leven gehad. De eerste besmetting in Nederland werd op 27 februari officieel vastgesteld, maar vermoedelijk waren er toen al eerder Nederlanders besmet zonder dat zij dit wisten. Met zorg voor de volksgezondheid hebben alle bedrijfsketens zich moeten aanpassen. De wereld van vandaag is niet meer dezelfde als die van voor corona en zal dit vermoedelijk voorlopig ook niet meer worden. Het leven van velen is hierdoor ingrijpend veranderd.

Effecten coronamaatregelen

Om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan gelden er strenge maatregelen. Alle gericht op het afstand houden van elkaar. Evenementen werden gecanceld en zijn nog steeds niet mogelijk. Vele geboekte reizen en vakanties konden niet doorgaan. De reisvoucher werd geïntroduceerd en thuiswerken werd de norm. Sociale contacten zijn hierdoor tot een minimum beperkt.

De onzekere tijd waarin we leven met dreigende langdurige werkloosheid en financiële problemen heeft invloed op ons geestelijk welzijn. Zo heeft Google in haar jaaroverzicht bekendgemaakt dat de zoekopdracht ‘coronavirus’ op nummer één staat gevolgd door ‘RIVM’. Ook zochten veel Nederlanders op ‘wat is een lockdown?’ en ‘waarom hamsteren we wc-papier?’

Noodzaak van veerkracht

Het is een bijzondere tijd maar ook een kansrijke tijd. Organisaties moeten veerkrachtig zijn, dat bewijst 2020 maar al te goed. Flexibel omgaan met veranderingen is bittere noodzaak voor onze samenleving en economie. Deze situatie doet een beroep op onze veerkracht en ons aanpassingsvermogen.

Veerkracht is wat we nodig hebben. Veerkracht is het vermogen dat ieder van ons heeft om zich aan te passen en om te gaan met ongunstige situaties. Wie veerkrachtig genoeg is, gaat tegenslagen en uitdagingen zien als mogelijkheden. Leren omgaan met onzekerheid is hierbij belangrijk en de vraag naar veerkrachttrainingen zal ongetwijfeld toenemen.

Klimaat en veerkracht

De klimaatcrisis hangt nauw samen met het menselijk gedrag, zowel wat betreft het ontstaan ervan als het zoeken naar oplossingen. De Europese Commissie wil in 2050 een volledig klimaatneutraal Europa. Eurocommissaris Frans Timmermans (klimaat) maakte bekend dat er minimaal 100 klimaatneutrale steden in 2030 moeten zijn. Dat is al over 10 jaar. Maar de ambitie gaat verder. Vervoer binnen de EU is voor ongeveer een kwart van de totale uitstoot van broeikasgassen verantwoordelijk. Gezamenlijk vervoer tot 500 kilometer dient volgens Timmermans uitstootvrij te zijn.

In het Parijsakkoord is afgesproken om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden en indien mogelijk 1,5 graad. Echter, indien de huidige uitstootdoelen van alle landen worden gehaald, zal dit leiden tot ongeveer 3 graden opwarming. Het is overigens nog maar de vraag of deze doelen ook werkelijk worden gerealiseerd. Het effect van de coronacrisis op de CO2-uitstoot, als gevolg van een afname in het weg- en vliegverkeer en industriële activiteit, is naar schatting 7%. Een behoorlijke afname maar naar verwachting niet blijvend. Om het gat tussen de werkelijke en de noodzakelijke broeikasuitstootreductie te overbruggen zijn ambitieuzere emissiedoelen noodzakelijk. De eerstvolgende VN-klimaattop in Glasgow is eind volgend jaar gepland. Landen moeten dan hun nieuwe klimaatdoelen indienen.

Ook het komende jaar belooft dus weer een spannend en uitdagend jaar te worden voor zowel de mens als het klimaat. Veerkracht is hierbij noodzakelijk.